close
loading

 

ZAMEK W KSIĄŻU

 

 

 

 

Zamek Książ jest jednym z największych zamków w Polsce i Europie i jednocześnie największym zamkiem na Dolnym Śląsku. Zbudowany na urwistym skalnym cyplu, na wysokości 395 m n.p.m., otoczony głęboką kotliną porośniętą lasem. Niegdyś nazywany był „perłą Śląska”, a także „zamkiem z bajki”. Położony na terenie Książańskiego Parku Krajobrazowego jest budowlą charakteryzującą się różnymi stylami architektury, posiadającą ponad 400 pomieszczeń.


Zamek został wybudowany w latach 1288-1292 przez księcia świdnicko-jaworskiego Bolka I Surowego. W rękach piastowskich książąt pozostał do roku 1392, a następnie zamek przeszedł pod panowanie monarchów czeskich, po czym stał się własnością rycerską. W wyniku wojen husyckich na Śląsku Książ uległ częściowemu zniszczeniu i stał się kryjówką rycerzy – rozbójników, w tym słynnego z rozbojów Hermana Czettritza.


W latach 1491-97 właścicielem zamku został król Władysław Jagiellończyk. Następnie rezydencję oddano pod zastaw rodzinie Hochbergów, którzy później wykupili swoje dobra lenne, a zamek stał się wolną własnością dziedziczną ich rodu, aż do 1941 roku, kiedy to został skonfiskowany przez hitlerowców. W latach 1618-48, podczas trwającej wojny 30-letniej, Książ uległ kilkakrotnemu zniszczeniu. Po zakończonej wojnie zamek był kilkakrotnie przebudowywany. Największe zmiany poczynił Konrad Ernst Maksymilian von Hochberg, przekształcając średniowieczną siedzibę w barokową rezydencję. Za rządów Hansa Heinricha V nastąpiło gospodarcze wzmocnienie majątku poprzez nadanie mu królewskim aktem formy majoratu, co oznaczało, że dobra książańskie przestały podlegać podziałom między spadkobierców, a dziedzicznym panem zostawał najstarszy syn.


Największą postacią w dziejach rodziny von Hochberg był niewątpliwie Hans Heinrich XI, który piastował w swym życiu szereg urzędów i godności. Był członkiem Izby Panów parlamentu pruskiego, a potem Reichstagu. W 1905 roku otrzymał od cesarza Wilhelma II najwyższy tytuł książęcy – Herzog von Pless. Jego następcą został Hans Heinrich XV, którego żoną była Mary Therese Oliwia Cornwallis-West, zwaną księżną Daisy. Za ich panowania po raz ostatni zamek zmienił wygląd. Dobudowano dwa nowe neorenesansowe skrzydła i stworzono reprezentacyjną elewację odpowiadającą barokowej wschodniej fasadzie, zwieńczoną kartuszem z herbami małżonków von Hochberg. W 1941 roku Książ został zajęty przez państwo niemieckie i stał się siedzibą paramilitarnej organizacji „Todt”.


W tym czasie wnętrza zamkowe uległy znacznej dewastacji. Pod zamkiem i dziedzińcem przeprowadzono prace, w efekcie których na głębokości ok. 50 m zostały wykute potężne tunele. W związku ze zbliżaniem się Armii Czerwonej w roku 1945 prace zostały przerwane, a na zamku zaczęli stacjonować żołnierze wojsk rosyjskich, co trwało do 1946 roku.